مديران استوديوهاي بازي سازي با هشدار نسبت به انحصار ماركت پليس ها، نبود كپي رايت و اختلال در سرمايه گذاري اعلام كردند ادامه اين روند، صنعت گيم ايران را به سمت حذف تيم هاي كوچك و از دست رفتن بازارهاي پي سي و كنسول سوق مي دهد.
آيلين سيروس نويسنده
در دومين روز از برگزاري چهارمين نمايشگاه دستاوردهاي صنايع دانش بنيان و خلاق فرهنگي با محوريت هوش مصنوعي، نشست بررسي دغدغه هاي روز صنعت بازي هاي ويديويي كشور، با حضور جمعي از مديران استوديوهاي فعال حوزه گيم برگزار كردند.
در اين نشست مديران اين صنعت، با تشريح چالش هاي ساختاري اين صنعت، نسبت به آينده بازي سازي در ايران ابراز نگراني كردند. محور اصلي اين انتقادات، انحصار در بازار عرضه، نبود قانون كپي رايت، ضعف سياست گذاري و بلاتكليفي منابع حمايتي عنوان شد.
محمد زهتابي، مديرعامل استوديو بازي سازي پاييزان، با اشاره به تأثير فيلترينگ بر بازار بازي گفت: يكي از نتايج مستقيم محدوديت ها، شكل گيري انحصار بوده كه امكان رقابت را از بازي سازان جديد گرفته و هم به مخاطب و هم به توليدكننده آسيب زده است. به گفته او، كاهش محدوديت ها مي تواند هم دسترسي كاربران به محصولات باكيفيت را افزايش دهد و هم استفاده از بازي هاي داخلي را ساده تر كند.
وي با اشاره به افزايش هزينه هاي جذب كاربر افزود: با وجود آنكه سهم توليدكننده در ايران حدود 30 درصد است، بازي سازان همچنان سهم اندكي از بازار دارند و شركت هاي جديد عملاً توان شكل گيري پيدا نمي كنند. زهتابي تأكيد كرد ادامه اين روند در بلندمدت به ضرر خود ماركت پليس ها خواهد بود و نگاه كوتاه مدت، آينده بازار را تهديد مي كند.
رئيس كميسيون نرم افزارهاي بازي و سرگرمي نصر تهران همچنين درباره محتواي بازي ها تصريح كرد: بازي موفق بايد قابليت حضور در بازارهاي جهاني را داشته باشد و در عين حال، براي مخاطب ايراني حس بومي و متفاوت ايجاد كند. او در عين حال گفت مميزي در حوزه بازي برخلاف تصور عمومي سخت گيرانه نيست و رويكرد حذفي در سياست هاي جديد ديده نمي شود.
زهتابي با اشاره به قانون اختصاص 2 درصد از سهم واردات اسباب بازي به صنعت بازي سازي گفت: اين منابع نه به بخش خصوصي رسيده و نه حتي در اختيار بنياد ملي بازي هاي رايانه اي قرار گرفته و عملاً نقشي در توسعه صنعت ايفا نكرده است.
وقتي نقش ها درست تعريف نشوند، چرخه صنعت گيم متوقف مي شود
در ادامه نشست، محمدمهدي بهفرراد، مديرعامل استوديو مدريك، سرمايه گذاري را ركن اصلي توسعه صنعت بازي دانست و گفت: هيچ صنعتي بدون سرمايه گذاري هدفمند رشد نمي كند.
به گفته او، پيش از تزريق سرمايه بايد بازارسازي انجام شود و مشخص شود كدام بازار ظرفيت جذب دارد تا سرمايه به درستي به سمت محصول هدايت شود.
وي در تشريح ساختار كلان صنعت گيم توضيح داد: در يك نگاه دانه درشت، اين صنعت سه نقش اصلي دارد. نخست توسعه دهندگان و استوديوهاي بازي سازي، از تيم هاي كوچك و مستقل تا استوديوهاي حرفه اي. نقش دوم ناشر است كه به صورت تخصصي محصول را وارد بازار مي كند. نقش سوم نيز ماركت پليس يا محل عرضه محصول ديجيتال است كه در سطح جهاني گوگل پلي و اپ استور و در ايران پلتفرم هايي مانند كافه بازار را شامل مي شود. در كنار اين ها، شبكه هاي تبليغاتي نيز نقش مهمي در جذب مخاطب ايفا مي كنند.
بهفرراد با انتقاد از عملكرد ماركت پليس ها افزود: در شبكه تبليغات و عرضه، به ويژه ماركت پليس ها، مشكل جدي وجود دارد.
اين پلتفرم ها نقش واقعي خود را فراموش كرده اند و در حالي كه ذات آن ها انحصاري است، در ايران هيچ قانون مشخصي براي كنترل اين انحصار وجود ندارد.
بدون كپي رايت، بازاري براي بازي هاي پي سي و كنسول باقي نمي ماند
در بخش ديگري از اين رويداد، علي نادعلي زاده، مديرعامل استوديو تاد، با اشاره به وضعيت تيم هاي كوچك گفت: استوديوهاي نوپا توان تاب آوري ندارند و به دليل نبود سرمايه گذاري در مراحل ابتدايي، يا مجبور به خروج از بازار مي شوند يا به مجموعه هاي بزرگ تر مي پيوندند.
او نبود قانون كپي رايت را يكي از اصلي ترين عوامل ركود صنعت دانست و تصريح كرد: بدون كپي رايت، بازاري شكل نمي گيرد. بي توجهي به اين قانون باعث شد بازار بازي هاي پي سي عملاً از بين برود و بازار كنسول نيز هيچ گاه به درستي شكل نگيرد.
نادعلي زاده با اشاره به ضرورت تفكيك بازار داخلي و بازار جهاني گفت: ما با دو بازار مواجه هستيم؛ بازاري كه در آن زندگي مي كنيم و بازار جهاني. در همين چارچوب، نمونه هاي موفقي هم وجود داشته كه بازي هاي توليد ايران در خارج از كشور به فروش رسيده اند و حتي در برخي موارد، ميزان فروش در آمريكا و اروپا تا پنج برابر بازار داخلي بوده است.
مديران حاضر در اين نشست در مجموع تأكيد كردند كه ادامه وضعيت فعلي، نه تنها به تضعيف توليد داخلي و خروج نيروهاي خلاق منجر مي شود، بلكه در نهايت بازار عرضه و ماركت پليس ها را نيز با بحران جدي مواجه خواهد كرد.